Museum van de Toekomst
“Een museum van de 21e eeuw is flexibel en responsief en via multiplatformnetwerken verbonden met een breder publiek. Ze beschikken over proeftuinen, opslaglocaties en slimme technologie en ontwikkelen snel nieuwe tentoonstellingen en programma's. Dit is een museum dat is ontworpen om de toekomst opnieuw uit te vinden.” bron: #futuremuseum
Hoe zullen toekomstige musea eruitzien? Zijn er nog fysieke gebouwen? Bestaan ze überhaupt nog? Deze en andere vragen stonden centraal tijdens het Futures Lab Toekomstmuseum bij Museum Van Bommel van Dam.
De toekomst van musea verkennen
Het Museum van Bommel van Dam staat in de kracht van moderne en hedendaagse kunst. Het gelooft in de kracht om mensen te verwonderen, te verbinden en te veranderen. Het museum vindt dat iedereen in de samenleving de kans moet krijgen om die kracht te ervaren. Het museum is namelijk overtuigd van de gedachte dat kunst mensen aan het denken zet over de wereld, hun directe omgeving en hun eigen rol in de maatschappij. Het gelooft dat bewustwording door moderne en hedendaagse kunst bijdraagt aan de maatschappij van morgen.
Kunst als middel om alle lagen van (euregionale) samenleving te verbinden en mensen aan het denken te zetten hoe samen een betere wereld te maken.
Maar hoe dan? De toekomstecoloog ging het team van museum Van Bommel van Dam het avontuur aan om verschillende toekomsten voor hun museum te bedenken, die allemaal uitdagingen omvatten zoals verminderde overheidsfinanciering, maatschappelijke en ecologische uitdagingen en de mogelijke transformatieve rol van musea bij het samen aanpakken van deze uitdagingen.
Zullen musea nog steeds fysieke gebouwen hebben? Hoe verbinden musea zich met hun lokale gemeenschappen? Waar zal de financiering vandaan komen?
Het team werd gevoed met opkomende ontwikkelingen in het museumwezen.
Ontwikkeling 1: Technologische Integratie en Immersieve Ervaringen
Musea gaan in toenemende mate gebruikmaken van geavanceerde technologieën om bezoekers unieke en boeiende ervaringen te bieden. Denk aan digitale media, NFT's (niet-vervangbare tokens), en immersieve omgevingen. Dit opent de deur naar de snelle ontwikkeling van nieuwe tentoonstellingen en programma's, waardoor musea flexibeler en responsiever worden. Als ontwerpers kunnen we hierbij een cruciale rol spelen in het creëren van deze boeiende digitale en fysieke ervaringen.
Ontwikkeling 2: Netwerken en Gemeenschapsbetrokkenheid
Toekomstige musea gaan fungeren als netwerkorganisaties. Ze zullen samenwerken met andere instellingen en gemeenschappen om co-curatie en participatie te bevorderen. Dit brengt een dynamische verbinding tot stand met de steden waarin ze zich bevinden en verandert musea in belangrijke gemeenschapsbronnen. Ons ontwerpwerk kan helpen om deze verbindingen tot stand te brengen en om collecties en programma's buiten de museummuren toegankelijk te maken voor een breder publiek.
Ontwikkeling 3: Sociale Relevantie en Activisme
Musea leggen steeds meer de nadruk op het aanpakken van maatschappelijke kwesties en het bevorderen van discussie en debat. Ze zijn trots op hun vermogen om belangrijke kwesties, ideeën, culturen en identiteiten aan het licht te brengen. Als ontwerpers kunnen we bijdragen aan het vormgeven van deze boodschappen en ervaringen die mensen in staat stellen om hun eigen persoonlijke verhalen en meningen te delen. Musea willen moeilijke gesprekken op gang brengen en een actievere rol spelen in het bevorderen van sociale verandering en bewustwording.
Museum als opslag of museum als rebel
Twee ontwikkelingen werden geïdentificeerd als meest rugent en verder verkend door het team waren de financiering van musea en de rol van musea in de samenleving. Subsidies voor musea worden jaar op jaar minder. De inkomsten uit ticket verkoop staan vaak niet in verhouding tot de subsidies. Deze ‘zwaarden van Damocles’ beïnvloeden de keuzes in de programmering, maar zullen ze ook zorgen voor behoud van of vergroting van de budgetten?
De toekomst van het museum kan wat betreft het team twee kanten op: ofwel musea worden high-tech opslagfaciliteit van kunst, of musea treden buiten het gebouw en nemen een activistische rol op binnen de samenleving.
Verbeelden van toekomsten
Met behulp van de AI Midjourney hebben medewerkers zich een voorstelling gemaakt van hoe deze toekomsten en hun museum eruit zouden kunnen zien. Een nogal dystopisch beeld ontstond van verlaten steden, technologische ontwikkelingen in het rurale gebied en een zoektocht naar betekenis.
Toekomstpaden ontwikkelen
Is dit een toekomst die we willen? We hebben de verhalen van de medewerkers geanalyseerd en onderzockt op gewenste en ongewenste elementen. Vervolgens hebben we een Toekomstpad ontwikkeld met acties en strategieën om gewenste elementen uit de toekomst te bereiken, en ongewenste elementen te vermijden.
