Samenwerking in het Symbioceen
(c) Groenpact
Hoe ziet samenwerking er uit als we ons laten inspireren door de natuur? Als we leren van ondergrondse schimmelnetwerken, bosbranden en bomen? Op donderdag 29 januari mocht ik een keynote lezing verzorgen voor Groenpact, de netwerkorganisatie voor het groene domein.
Het Groenpact-evenement in de KAS in Woerden (letterlijk in een kas op het dak van een compleet vergroend bedrijvenpand) was een bijeenkomst waar uiteenlopende organisaties als Slow Food Youth Network, RVO, LTO Noord, Hogescholen, Platform VMBO Groen, de VBNE, Groen Kennisnet samenkwamen om te brainstormen over de toekomst van het groene domein.
Groenpact als ecosysteem
Met transities op het gebied van klimaat, natuur en water voor de boeg, streeft het Groenpact naar een ecosysteem waarin onderwijs, bedrijfsleven en overheid samenwerkten aan duurzame oplossingen. Meer dan 80 partijen waren vertegenwoordigd, vanuit alle niveaus van het groene onderwijskolom. Partijen met niet altijd dezelfde belangen of idealen, maar wél partijen met samen de kennis, kunde en menskracht die nodig is om de transities het hoofd te bieden.
Symbiose als kracht
Met voorbeelden van symbiotische relaties en het belang van samenwerking benadrukte ik het cruciale doel van Groenpact: het creëren van een ecosysteem waarin iedereen een rol speelt in het oplossen van de complexe vraagstukken waar we voor staan. Ook én juist als we tegengestelde belangen hebben.
Samenwerking op micro-, eco- en planetair niveau
Ik verkende met het publiek samenwerking en symbiose op drie niveaus. Op micro-niveau haalde ik voorbeelden aan van de samenwerking tussen ons en de microben in ons lichaam.
Op het niveau van het ecosysteem illustreerde ik de kracht van samenwerking in de natuur aan de hand van voorbeelden zoals het Wood Wide Web en symbiotische relaties tussen verschillende soorten.
Tot slot, op het niveau van de planeet, besprak ik de circulaire aard van ecosystemen en benadrukte ik het belang van adaptatie en samenwerking in tijden van verandering, met een oproep tot een verschuiving naar een Symbioceen tijdperk waarin we leren van en samenwerken met de natuur.
Er is geen magische oplossing
Het mooie aan symbiose vind ik de vereniging van tegengestelde krachten: soorten streven niet altijd hetzelfde na, concurreren zelfs, zoals de schimmels en planten die symbiotisch verbonden zijn, maar ook strijden om voedingsstoffen. Symbiose is geen magische oplossing, het is hard werken - samen. Precies zoals we dat ook in het groene domein moeten doen, om de transities en uitdagingen het hoofd te bieden.